Licencja do filmowania dronem - czy jest konieczna?
W związku z licznym zapytaniami osób debiutujących w branży filmowej na temat ‘legalnego filmowania dronem’ i wielu niepewności w tym temacie postanowiłam w niniejszym artykule odpowiedzieć na najczęściej nurtujące was pytania. Między innymi: czy licencja do filmowania dronem jest konieczna?
Na początek, tak aby nie było żadnych wątpliwości ujednolicę terminologię, którą posługujemy się ‘my’ i tą którą posługuje się ustawodawca regulujący zasady wykonywania lotów dronami.
- DRONY, czyli bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej nie większej niż 150 kg używane wyłącznie w operacjach w zasięgu widoczności wzrokowej VLOS, w celach innych niż rekreacyjne lub sportowe.
- LICENCJA, czyli świadectwo kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego używanego w celach innych niż rekreacyjne i sportowe (UAVO).
Czy licencja do filmowania dronem jest konieczna?
Aby odpowiedzieć na pytanie: czy licencja do filmowania dronem jest konieczna, musimy najpierw określić cel lotu. Niezależnie od tego, czy lecisz małym dronem tj. poniżej 0,6 kg czy większym powyżej 0,6 kg bez licencji możesz wykonywać tylko loty rekreacyjne i to zgodnie z określonymi zasadami wykonywania lotów w stosownym rozporządzeniu. (Temat zostanie poruszony w zupełnie odrębnym artykule.) Nie ulega wątpliwości, że fotografowanie i filmowanie dla własnej przyjemności i ‘do szuflady’ tzn. nie dla zysku, nie do publikacji na kanale Youtube lub portalu społecznościowym Facebook dla promocji lub reklamy mieszczą się w celach rekreacyjnych.
Wszystkie pozostałe ujęcia z lotów w celach reklamowych lub promocyjnych publikowane na kanale Youtube, profilach społecznościowych Facebook czy płatne zlecenia filmowania ceremonii zaślubin są uznawane za loty komercyjne. W tym przypadku konieczna jest licencja, tzn. świadectwo kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego używanego w celach innych niż rekreacyjne i sportowe (UAVO).
Jak wygląda droga do uzyskania świadectwa kwalifikacji/licencji?
Jeżeli ubiegasz się o uprawnienie do wykonywania lotów jedynie w zasięgu wzroku VLOS (visual line of sight), to:
1. Szkolenie teoretyczne i praktyczne.
Po pierwsze, musisz odbyć dwa szkolenia: teoretyczne i praktyczne. Szkolenia można wykonać u Instruktorów, którzy posiadają świadectwo kwalifikacji INS i są wpisane do rejestru podmiotów szkolących prowadzonego przez Urząd Lotnictwa Cywilnego. Nie są to podmioty Urzędu Lotnictwa Cywilnego. (Szczegółowe informacje znaleźć można na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego.)
W ramach szkolenia teoretycznego powinieneś posiąść wiedzę z zakresu:
– prawa lotniczego (przepisy licencjonowania, odnoszące się do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO), przepisy i procedury ruchu lotniczego, służby i organu ruchu lotniczego, kwalifikacja przestrzeni powietrznej, skutki naruszenia przepisów lotniczych.)
– możliwości i ograniczeń człowieka, jako pilota i operatora bezzałogowe statku powietrznego,
– podstawową wiedzę o fizjologii i psychologii człowieka oraz ich wpływie na operowanie bezzałogowym statkiem powietrznym,
– zasad wykonywania lotów,
– bezpieczeństwa wykonywania lotów i sytuacjach niebezpiecznych.
Natomiast szkolenie praktyczne powinno zagwarantować nabycie umiejętności praktycznych w zakresie przygotowania do lotu bezzałogowego statku powietrznego, jego obsługi naziemnej, łącznie z oceną jego zdatności do lotu oraz umiejętności bezpiecznego wykonywania czynności lotniczych operatora bezzałogowego statku powietrznego.
- Egzamin teoretyczny i praktyczny.
Egzamin jest państwowy, przeprowadzany przed egzaminatorem komisji egzaminacyjnej. (Lista egzaminatorów dostępna na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego.)
Egzamin teoretyczny ma charakter testu podzielonego na dwie grupy A i B i składa się z 60 pytań i dzieli na 5 kategorii pytań.
I kategoria (12 pytań) – dotyczy podstaw prawa lotniczego,
II kategoria (12 pytań) – możliwości i ograniczenia człowieka jako pilota i operatora,
III kategoria (12 pytań) – bezpieczeństwo wykonywania lotów i sytuacje niebezpieczne,
IV kategoria (12 pytań) – zasady wykonywania lotów,
V kategoria (12 pytań) – pytania dotyczące drona, na którym będziemy pracować.
Egzamin zostanie zaliczony, jeżeli w każdym dziale zaliczymy 75% poprawnych odpowiedzi, zatem dopuszczalne są maksymalnie 3 błędy w każdej kategorii. Wyniki podawane są zaraz po ukończonym egzaminie.
Egzamin praktyczny trwa ok. 5-6 minut. Podczas egzaminu sprawdzane są podstawowe umiejętności pilotażu drona przez operatora. Jednym z zadań jakie musi wykonać uczestnik egzaminu to lot dronem po kwadracie o boku 30cmx30cm. Start następuje na jednym z wierzchołków kwadratu. Przelot odbywa się po obwodzie kwadratu akcentując przelot przez jego wierzchołki poprzez chwilowe zatrzymanie drona. Drugie zadanie polega na wznoszeniu się o opadaniu na zmianę podczas poruszania się po bokach kwadratu. Kolejne zadanie polega najczęściej na symulacji sytuacji niebezpiecznej w przypadku, gdy w powietrzu pojawia się inny statek powietrzny. Należy wówczas uniknąć kolizji zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ostatnie zadanie całkowicie zależne jest od egzaminatora.
